Bài giảng của thánh Vianney _ nhân đức căn bản

CÁC NHÂN ĐỨC CĂN BẢN
Có nhiều người không bao giờ hài lòng về mọi chuyện, dường như họ có quyền hành trong mọi sự. Họ không bao giờ thỏa mãn với những gì đã xảy ra cho họ, họ có thái độ dửng dưng, vô ơn với mọi người. Đó chính là những người mà chúng ta nên làm ơn cho họ.  
Đ
ức khôn ngoan cho biết những gì đẹp lòng Thiên Chúa, và sự hữu ích nhất cho phần rỗi chúng ta. Chúng ta phải luôn luôn lựa chọn phần tuyệt hảo nhất. Có hai việc tốt để làm, bắt buộc chúng ta phải chọn một trong hai; một là ủng hộ người chúng ta thích, hai là ủng hộ cho người đã gây thương tổn đến chúng ta đôi lần; giữa hai người này chúng ta phải chọn người thứ hai. Sẽ không có công nghiệp gì khi làm một việc tốt mà do cảm tình tự nhiên khiến chúng ta làm điều đó.
Có một người phụ nữ, mong ước có một góa phụ đến sống chung với bà để được bà săn sóc giúp đỡ, đến xin thánh Athanasius tìm cho bà một người trong số những người nghèo. Sau đó gặp lại vị Giám Mục, bà ta trách móc ngài đã xử tệ với bà vì bà góa thánh nhân tìm cho quá tốt lành khiến bà ta chẳng có dịp nào giúp đỡ để lập công trạng trước mặt Chúa được, rồi bà xin thánh nhân tìm cho bà một người khác. Lần này thánh Athanasius chọn cho bà một bà góa khó chịu, cộc cằn, hung dữ nhất, không bao giờ hài lòng những gì người khác làm cho bà. Đây chính là con đường chúng ta phải đi, sẽ không có công phúc lớn lao khi chúng ta làm ơn cho những người xứng đáng và biết ơn chúng ta.
Có nhiều người không bao giờ hài lòng về mọi chuyện, dường như họ có quyền hành trong mọi sự. Họ không bao giờ thỏa mãn với những gì đã xảy ra cho họ, họ có thái độ dửng dưng, vô ơn với mọi người. Đó chính là những người mà chúng ta nên làm ơn cho họ. Chúng ta phải khôn ngoan trong mọi hành động, đừng đi tìm sở thích riêng của mình, một chỉ tìm những gì đẹp lòng Chúa. Giả như các con có mười đồng đang tính đem đi xin lễ cho một linh hồn nào đó; rồi các con thấy có một gia đình đang trong cảnh cùng khốn, cần bánh mì để ăn: điều tốt hơn là các con đem tiền giúp cho những người nghèo khổ này hơn là đi xin lễ, bởi vì Thánh lễ ngày nào cũng được dâng tiến; Linh Mục sẽ không thể nào quên dâng lễ được; trong khi đó những người nghèo này có thể bị chết đói vì bị người khác quên lãng. Các con muốn cầu nguyện với Chúa suốt ngày trong nhà thờ, nhưng nếu ai đó đang tha thiết cần đến sự giúp đỡ của các con thì việc giúp đỡ người ta chính là điều đẹp lòng Chúa hơn là việc cầu nguyện cả ngày trước Thánh Thể.
Đức tiết độ là một nhân đức chủ yếu khác: chúng ta có thể tiết độ trong trí tưởng tượng, bằng cách đừng để cho nó buông tuồng, muốn nghĩ gì thì nghĩ; chúng ta có thể tiết độ đôi mắt, cái miệng. Có người lúc nào cũng phải có cái gì ngọt ngọt hay vừa ý ngậm trong miệng; tiết độ lỗ tai, không để chúng nghe những bài hát và những câu chuyện tục tĩu, vô bổ; tiết độ lỗ mũi, có người xức nước hoa nồng nặc làm cho người khác cảm thấy khó chịu; tiết độ đôi tay, có người luôn tắm rửa với nước nóng ấm áp dễ chịu, và chỉ cầm những thứ mềm mại. Tóm lại, chúng ta có thể tiết độ với toàn thể thân xác của mình, bằng cách đừng để nó chạy như ngựa mà không kiềm chế, nhưng kiểm soát nó, giữ nó luôn điềm tĩnh. Có người thích nằm mãi trong giường, vui thích với sự thoải mái dễ chịu của nó. Các Thánh thì không sống như vậy. Cha không biết làm sao người ta có thể vào được nước Thiên Đàng như các Thánh trong khi lúc nào cũng muốn sống tự do thoải mái! Nếu chúng ta được cứu rỗi, chúng ta sẽ ở trong Luyện Ngục rất lâu, trong khi các Thánh bay thẳng lên Thiên Đàng.
Thánh Charles Borromeo Cả, có một cái giường lớn rất êm ấm trong phòng ai đi vào cũng thấy được; nhưng bên cạnh đó, có một cái giường làm bằng những bó gỗ không ai thấy, và đó là cái giường thánh nhân sử dụng. Ngài chẳng bao giờ sưởi ấm; khi người ta đến thăm ngài, họ chú ý rằng ngài không dùng đến lửa để sưởi ấm. Đó là những gì các thánh làm. Các ngài sống cho Thiên Đàng, không phải cho thế gian; các ngài thuộc trọn về Thiên Đàng; còn chúng ta, chúng ta thuộc trọn về thế gian. Cha thích những việc khổ chế bé nhỏ mà chẳng ai biết, như thể vặn đồng hồ sớm hơn mười lăm phút, thức dậy một chút trong đêm để cầu nguyện! Nhưng người ta đâu nghĩ gì ngoài viêc ngủ say. Xưa kia, có một vị ẩn sĩ làm cho mình một dinh thự trong thân cây sồi rồi bỏ gai vào đó, lại còn để ba cục đá trên đầu mình, để khi thức dậy hay nhúc nhích, da thịt sẽ đụng chạm đến đá hay gai nhọn. Còn chúng ta lúc nào cũng nằm trên giường êm, nệm ấm để ngủ cho thoải mái.
Chúng ta có thể tự kiềm chế mình trong những việc tìm kiếm lạc thú. Nếu chúng ta ngồi ở chỗ khó chịu, đừng tìm chỗ tốt hơn; nếu đang đi trong vườn, chúng ta có thể bỏ mình không ăn những trái cây mình thích; trong việc sửa soạn bếp núc, chúng ta không ăn thức ăn ngon; chúng ta có thể bỏ mình không nhìn những gì hấp dẫn cặp mắt chúng ta, đặc biệt trên những đường sá trong thành phố. Có một người đàn ông thường hay đến đây. Ông ta đeo hai cặp kính để không nhìn thấy gì, nhưng đầu thì quay tới quay lui, mắt thì đảo qua đảo lại liên tục. Khi chúng ta đi ngoài đường, hãy để cặp mắt nhìn vào Chúa Giêsu đang vác thánh giá trước mặt chúng ta; nhìn vào Mẹ Đồng Trinh Maria đáng nhìn ngắm chúng ta; nhìn vào Thiên Thần bản mệnh đang ở bên cạnh chúng ta. Cuộc sống thần linh thật đẹp đẽ biết bao! Nó liên kết chúng ta với Thiên Chúa. Do đó, khi ma quỷ thấy một linh hồn tìm kiếm sự sống siêu nhiên, nó liền tìm cách thay đổi ý định linh hồn đó bằng cách gieo vào tâm trí họ hàng ngàn hình ảnh trong tưởng tượng. Một tín hữu tốt lành không bận tâm đến những hình ảnh đó; họ luôn hướng về sự thánh thiện, giống như con cá dìm mình sâu thẳm trong đại dương. Còn chúng ta thì kéo lê mình giống như con lươn trong đống bùn vậy.
Có hai vị Thánh sống trong sa mạc may gai vào quần áo mình mặc, còn chúng ta thì đi tìm những cảm giác sung sướng! Chúng ta muốn lên Thiên Đàng, nhưng cùng với những thứ sang trọng thoải mái, không có một chút gì phiền muộn trái ý, đó không phải là con đường các Thánh đã đi. Các ngài tìm mọi cách để hành xác mình, và trong cảnh thiếu thốn đó, các ngài nếm được sự ngọt ngào vô tận. Ôi những ai yêu mến Thiên Chúa thật hạnh phúc biết bao! Các ngài đã không bỏ qua cơ hội nào để làm việc tốt; như những kẻ hà tiện thì thích thu góp của cải với sức mạnh và quyền lực của mình để gia tăng tài sản của họ; các ngài cũng đã làm y như vậy để làm giàu cho mình trên thiên quốc, để các ngài luôn luôn giàu có. Chúng ta sẽ rất ngạc nhiên ở ngày phán xét khi thấy các linh hồn thánh thiện giàu có vô cùng!