THỨ HAI SAU CHÚA NHẬT 11 THƯỜNG
NIÊN
NĂM
LẺ
2
Cr 6, 1-10; Mt 5,38-42
BÀI ĐỌC: 2 Cr 6, 1-10
1 Thưa
anh em, vì được cộng tác với Thiên Chúa, chúng tôi khuyên nhủ anh em: anh em đã
lãnh nhận ân huệ của Thiên Chúa, thì đừng để trở nên vô hiệu.
2 Quả
thế, Chúa phán rằng: Ta đã nhận lời ngươi vào thời Ta thi ân, phù trợ ngươi
trong ngày Ta cứu độ. Vậy, đây là thời Thiên Chúa thi ân, đây là ngày Thiên
Chúa cứu độ.3 Phần chúng tôi, chúng tôi chẳng làm gì gây cớ cho ai
vấp phạm, để không người nào có thể đàm tiếu về công việc phục vụ của chúng
tôi.4 Trái lại, trong mọi sự, chúng tôi luôn chứng tỏ mình là những
thừa tác viên của Thiên Chúa: gian nan, khốn quẫn, lo âu,5 đòn vọt,
tù tội, loạn ly, nhọc nhằn, vất vả, mất ăn mất ngủ, chúng tôi đều rất mực kiên
trì chịu đựng.6 Chúng tôi còn chứng tỏ điều đó bằng cách ăn ở trong
sạch, khôn khéo, nhẫn nhục, nhân hậu, bằng một tinh thần thánh thiện, một tình
thương không giả dối,7 bằng lời chân lý, bằng sức mạnh của Thiên
Chúa. Chúng tôi lấy sự công chính làm vũ khí tấn công và tự vệ,8 khi
vinh cũng như khi nhục, lúc được tiếng tốt cũng như khi mang tiếng xấu. Bị coi
là bịp bợm, nhưng kỳ thực chúng tôi chân thành;9 bị coi là vô danh
tiểu tốt, nhưng kỳ thực chúng tôi được mọi người biết đến; bị coi là sắp chết,
nhưng kỳ thực chúng tôi vẫn sống; coi như bị trừng phạt, nhưng kỳ thực không bị
giết chết;10 coi như phải ưu phiền, nhưng kỳ thực chúng tôi luôn vui
vẻ; coi như nghèo túng, nhưng kỳ thực chúng tôi làm cho bao người trở nên giàu
có; coi như không có gì, nhưng kỳ thực chúng tôi có tất cả.
ĐÁP CA: Tv 97
Đ. Chúa đã biểu dương
ơn Người cứu độ. (c 2a).
1 Hát lên mừng CHÚA một bài ca
mới,vì Người đã thực hiện bao kỳ công. Người chiến thắng nhờ bàn tay hùng mạnh,
nhờ cánh tay chí thánh của Người.
2 CHÚA đã biểu dương ơn Người cứu
độ, mạc khải đức công chính của Người trước mặt chư dân;3ab Người đã
nhớ lại ân tình và tín nghĩa dành cho nhà Ít-ra-en.
3cd Toàn cõi đất này đã xem thấy ơn
cứu độ của Thiên Chúa chúng ta. 4 Tung hô CHÚA, hỡi toàn thể địa
cầu,mừng vui lên, reo hò đàn hát.
TUNG HÔ TIN MỪNG: Tv 119/118,105
Hall-Hall: Lời Chúa là ngọn đèn soi cho con bước, là ánh
sáng chỉ đường con đi. Hall.
TIN MỪNG: Mt 5, 38-42
38 Đức
Giê-su nói với các môn đệ rằng: "Anh em đã nghe Luật dạy rằng: Mắt đền
mắt, răng đền răng.39 Còn Thầy, Thầy bảo anh em: đừng chống cự người
ác, trái lại, nếu bị ai vả má bên phải, thì hãy giơ cả má bên trái ra nữa.40
Nếu ai muốn kiện anh để lấy áo trong của anh, thì hãy để cho nó lấy cả áo
ngoài.41 Nếu có người bắt anh đi một dặm, thì hãy đi với người ấy
hai dặm.42 Ai xin, thì hãy cho; ai muốn vay mượn, thì đừng ngoảnh
mặt đi”.
PHẢI SỐNG
KHÔN VÀ BÁC ÁI VỚI KẺ ÁC
Đức Giêsu đã nói: “Tôi đến không phải để bãi bỏ Lề Luật nhưng
để kiện toàn” (Mt 5,17). Để hiểu rõ Ngài đến làm kiện toàn Lề Luật, ta dựa
vào các Bài đọc trong Thánh Lễ hôm nay, để sống nhờ, sống với, sống trong Đức
Giêsu, Ngài giúp ta biết sống kiện toàn Luật Yêu kẻ hại ta.
-
Ta không dùng quyền diệt kẻ ác, nhưng lấy lòng nhân ái đáp lại.
-
Ta phải lấy lòng khiêm tốn lắng nghe chân lý mọi phía để xác định
hướng đi của mình.
I. TA KHÔNG
DÙNG QUYỀN DIỆT KẺ ÁC, NHƯNG LẤY LÒNG NHÂN ÁI ĐÁP LẠI.
Luật Môsê dạy rằng:
“Mắt thế mắt, răng thay răng” (Mt
5,38: Tin Mừng). Luật này chỉ nhắm công bằng: “Ăn miếng trả miếng”. Nếu thế thì
ta chẳng hơn gì loài thú. Ví dụ ta đá con chó, chắc chắn nó sẽ quay lại cắn ta.
Vậy ta phải sống có nhân ái, ít nhất là sống tỏ ra một người có nhân bản, xứng
danh làm con Thiên Chúa. Muốn thế, ta phải lấy nhân ái mà đáp lại kẻ ác, như
Đức Giêsu dạy: “Ta bảo các ngươi, đừng cự
lại người ác; nhưng nếu ai vả má phải ngươi, thì hãy giơ má kia nữa; còn ai
muốn kiện ngươi để đoạt áo lót, thì bỏ cả áo choàng cho nó; và ai bắt ngươi làm
phu đi một dặm, thì hãy đi với nó hai dặm. Ai xin ngươi hãy cho, người muốn vay
ngươi chớ khước từ” (Mt 5,39-42: Tin Mừng). Bởi vì Đức Giêsu dạy: “Ai vả má phải thì đưa luôn má trái” (Mt
5,39b). “Vả má phải” là dùng tay phải đánh đối phương, nếu đánh bằng lòng bàn
tay, thì phải đứng sau đối phương, đánh như thế là đánh lén, và đối phương
không đau, như vậy không oai, không mạnh; không gây nhục. Vậy để tỏ ra mình
mạnh làm cho đối phương đau và nhục, ta phải đứng đối diện, dùng mu bàn tay
phải quất ngang vào má đối phương, người Pháp gọi đó là “cú rờ-ve” (revers).
Vào thời Đức Giêsu,
ai làm nhục đối phương tối đa như thế, thì người bị làm nhục có quyền kiện, và
pháp luật sẽ trừng trị kẻ hạ nhục người khác. Như vậy, khi kẻ bị đánh có quyền
quật lại kẻ đánh mình, thì Đức Giêsu dạy phải bắt chước Ngài, không dùng quyền
để hại kẻ ác. Thực vậy, trong ngày Thứ Sáu Tuần Thánh là cao điểm kẻ ác hành hạ
Ngài, Ngài là Thiên Chúa có quyền xô ngã chúng và giẵm đạp lên chúng mà đi. Cụ
thể như khi kẻ ác đến tìm bắt Ngài, Ngài nói: “Ta đây”, chúng đều bổ ngửa: Rõ ràng Ngài tỏ uy quyền Thiên Chúa,
nhưng rồi Ngài lại cho chúng đứng dậy và cho phép chúng xông vào bắt Ngài! (x. Ga
18,3t)
Vậy Đức Giêsu chẳng
những không làm gì hại kẻ giết mình, mà Ngài còn cầu nguyện với Cha: “Lạy Cha, xin tha cho chúng, vì chúng lầm!”
(Lc 23,34).
Muốn sống Lời giáo huấn của Đức Giêsu
dạy đối với kẻ hại mình, ta cứ nhìn Ngài sống trong ngày Thứ Sáu Tuần Thánh:
không phải lúc nào Ngài cũng cho phép kẻ ác vả mặt Ngài, nên khi có thể tránh
được là Ngài tránh. Nhưng nếu vì yêu, thì cùng lắm là cho phép sự dữ nhỏ xảy
đến, để ngăn cản sự ác lớn ập tới.
1/ Khi có thể chống lại sự dữ, hoặc tránh nó,
thì phải chống, phải tránh. Cụ thể trước tòa án Do Thái xử Đức Giêsu, kẻ ác
vả mặt Ngài, thì Ngài không cho vả tiếp, Ngài cự lại chúng: “Nếu tôi nói không phải, hãy chứng minh đâu
là không phải; mà nếu là phải, tại sao đánh tôi” (Ga 18,23). Thế là kẻ ác
không dám đánh Ngài nữa. Ngài dám chống lại những người Do Thái đánh Ngài, là
vì vào thời ấy, Roma không cho phép người Do Thái có quyền giết người (x. Ga
18,31).
Vậy chống lại sự ác
hoặc tránh được kẻ hại mình, đó là biểu lộ sức mạnh và khôn ngoan.
2/ Vì yêu ta chấp nhận sự dữ nhỏ xảy đến, để
ngăn cản sự ác lớn ập tới. Cụ thể trước tòa án Roma, kẻ ác vả mặt Đức Giêsu,
thì Ngài lại đánh bài lờ, vì Roma có quyền giết người (x. Ga 19,3).Như thế, Đức
Giêsu cho phép kẻ ác đánh Ngài để học cho biết thế nào là vâng phục (x. Dt
5,8), và để bày tỏ tình yêu tuyệt hảo đối với phàm nhân (x. Ga 15,13). Vả lại,
Đức Giêsu cho kẻ ác tát má, vì đó là sự dữ nhỏ để tránh sự dữ lớn là Roma giết
Ngài sớm, nếu Ngài cự lại chúng.
Câu chuyện ông Nabob
không nhường vườn nho cho vua Akhab, đó là dại. Vì vua có bà vợ rất quỷ quyệt:
bà đã thảo sắc chỉ lấy ấn của vua đóng, rồi trao cho các quan nịnh thần. Trong
sắc chỉ viết rằng: Nabob đã xúc phạm đến Chúa và nhục mạ vua, hãy cử hai đứa vô
lại ra làm chứng trước mặt toàn dân, lên án ném đá cho chết! Thế là vườn nho
của Nabob thuộc về vua! (x. 1V 21,1-16: Bài đọc năm chẵn). Nếu ông Nabob khôn
ngoan cho phép sự dữ nhỏ xảy ra: bằng lòng đổi vườn nho của mình là gia sản của
cha ông để lại, để lấy vườn nho của vua. Vua còn hứa: vườn ấy rộng và tốt hơn,
nếu không đồng ý thì vua mua lại với giá cao, nhưng ông Nabob dại dột không
tuân theo, cuối cùng mất cả vườn nho, mất cả mạng sống! Nhưng nếu gia sản của
ông Nabob thuộc về gia sản tinh thần sống đạo cha ông truyền dạy, thì thà mất
mạng để giữ Đức Tin và Đức Ái, còn hơn là cố thủ lấy vườn nho. Đây là trường
hợp xảy ra nơi các thánh Tử Đạo, họ bằng lòng mất tất cả,kể cả mạng sống, để
trở nên chứng nhân cho Tin Mừng. Hết những ai chết vì chân lý đều là những
người đã luôn cầu nguyện: “Lạy Chúa, xin
hiểu thấu điều con thầm thĩ nguyện xin” (Tv 5,2b: ĐC năm chẵn).
II. TA PHẢI LẤY
LÒNG KHIÊM TỐN LẮNG NGHE CHÂN LÝ MỌI PHÍA ĐỂ XÁC ĐỊNH HƯỚNG ĐI CỦA MÌNH.
Khi ta biết có kẻ ghét mình hoặc xử ác với ta, thì ta phải bình
tĩnh với lòng khiêm tốn xin Chúa soi sáng. Biết đâu ta đã gây cớ vấp phạm cho
người anh em. Khi đã cầu nguyện và xét mình, cân nhắc việc mình làm, thì cứ làm
theo điều đã xác tín, chấp nhận gian khổ xảy đến. Bởi thế:
a-
Không lạm dụng quyền tự do để
gây cớ vấp phạm cho ai. Phải nói được như thánh Phaolô “Chúng
tôi chẳng làm gì gây cớ vấp phạm, để không người nào có thể đàm tiếu về công
việc phục vụ của chúng tôi. Chúng tôi còn chứng tỏ điều đó bằng cách ăn ở trong
sạch, khôn khéo, nhẫn nhục, nhân hậu, bằng một tinh thần thánh thiện, một tình
thương không giả dối” (2Cr 6, 3.6: Bài đọc năm lẻ).
b-
Khi đã xác tín ta làm đúng theo
ý Chúa, thì phải chấp nhận gian khổ, nên cũng phải nói được như thánh Tông Đồ: “Trong mọi sự, chúng tôi luôn chứng tỏ mình
là những thừa tác viên của Thiên Chúa: gian nan, khốn quẫn, lo âu, đòn vọt, tù
tội, loạn ly, nhọc nhằn, vất vả, mất ăn mất ngủ, chúng tôi đều rất mực kiên trì
chịu đựng” (2 Cr 6, 4-5: Bài đọc năm lẻ).
Như
thế phục vụ Tin Mừng, nếu gặp gian khổ thì chỉ một mình thân xác ta chịu, đó là
sự dữ nhỏ, nhưng có lợi cho linh hồn, nhất là lợi cho nhiều người, như thế là
giống Chúa Giêsu, vì “thà một người chết
thay cho dân còn hơn là toàn dân bị tiêu diệt." (Ga 11,50).
Bởi
thế ta phải sẵn sàng đón nhận mọi tình huống xảy đến: “Khi vinh cũng như khi nhục, lúc được tiếng tốt cũng như khi mang tiếng
xấu. Bị coi là bịp bợm, nhưng kỳ thực chúng tôi chân thành; bị coi là vô danh
tiểu tốt, nhưng kỳ thực chúng tôi được mọi người biết đến; bị coi là sắp chết,
nhưng kỳ thực chúng tôi vẫn sống; coi như bị trừng phạt, nhưng kỳ thực không bị
giết chết; coi như phải ưu phiền, nhưng kỳ thực chúng tôi luôn vui vẻ; coi như
nghèo túng, nhưng kỳ thực chúng tôi làm cho bao người trở nên giàu có; coi như
không có gì, nhưng kỳ thực chúng tôi có tất cả” (2 Cr 6,8-10: Bài đọc năm
lẻ).
Sống được như thế là nhờ sức mạnh của
Lời Chúa và sự trợ giúp của chính Thiên Chúa, đúng như lời thánh Tông Đồ nói: “Bằng Lời Chân Lý, bằng sức mạnh của Thiên
Chúa, chúng tôi lấy sự công chính làm vũ khí tấn công và tự vệ” (2 Cr 6,7:
Bài đọc năm lẻ), để “Chúa biểu dương ơn
Người cứu độ” (Tv 98/97,2a: ĐC năm lẻ).
Đúng là “Lời Chúa là ngọn đèn soi cho con bước, là ánh sáng chỉ đường con đi”
(Tv 119/118,105: Tung Hô Tin Mừng).
Nhà văn Salman Rushdie là tác
giả sách “Vần Thơ Ác Quỷ” , nội dung có tính chất bài Hồi giáo. Thế là ông
Khomeini – Giáo chủ Hồi giáo – ra lệnh truy nã ông Salman Rushdie, và treo giải
thưởng cho ai giết được ông. Nhà văn này đã phải thay hình đổi dạng sống ẩn dật
trong suốt 14 năm!
Trái lại, anh Ali Agca - người
Hồi Giáo cuồng tín – đã ám sát Đức Giáo hoàng Gioan Phaolô II ngày 13-05-1981.
Sau đó anh bị bắt và giam tại nhà tù Rchibba ở Roma. Năm 1984, Đức Giáo hoàng
ngay sau khi được bình phục, ngài đã đem qùa đến thăm Ali Agca tại nhà tù đang
giam giữ anh! Anh hỏi lại Đức Giáo hoàng:
- Tại sao tôi đã bắn ông mà ông
không chết?
Hành động của Đức Gioan Phaolô hơn hẳn
ông Khomeini, chỉ vì Đức Thánh cha đã thấm nhuần lời thánh Tông Đồ dạy: “Đừng lấy ác báo ác, nhưng hãy lấy lành mà
thắng ác!”(Rm 12,21). Bởi vì
-
Lấy ác báo lành, ta là Satan
-
Lấy ác báo ác, ta là chó sói.
-
Lấy lành báo lành, ta là con người.
-
Lấy lành báo ác, ta là con Chúa.
Để bày tỏ ta là con Chúa, thánh Tông Đồ
dạy: “Nếu kẻ thù ngươi đói, hãy cho nó
ăn, nó khát, hãy cho nó uống, làm thế như ngươi chất than hồng trên đầu nó. Chớ
để dữ thắng được ngươi, nhưng hãy lấy lành mà thắng dữ” (Rm 12,20-21).
THUỘC LÒNG
Nếu kẻ thù ngươi đói, hãy cho nó
ăn, nó khát, hãy cho nó uống, làm thế như ngươi chất than hồng trên đầu nó. Chớ
để dữ thắng được ngươi, nhưng hãy lấy lành mà thắng dữ! (Rm 12,20-21).
Linh mục GIUSE ĐINH QUANG THỊNH