Bài giảng của thánh Vianney _ cám dỗ

Bài 10

CÁM DỖ

“Bấy giờ Đức Giêsu được Thần Khí dẫn vào hoang địa
để chịu quỷ cám dỗ.” (Mt 4,1)

Tất cả sự cần thiết chúng ta làm hầu chiến thắng cám dỗ là chúng ta phải có lòng ước ao chiến thắng.  

C

húng ta không cần phải ngạc nhiên khi thấy Chúa Giêsu chọn sa mạc làm nơi cầu nguyện, bởi vì Chúa rất yêu thích nơi thanh tịnh; chúng ta cũng không cần phải ngạc nhiên khi thấy Chúa Giêsu được Thần Khí dẫn vào hoang địa, bởi vì Con Thiên Chúa không bao giờ làm việc gì mà không theo sự hướng dẫn của Thần Khí. Thế nhưng việc Chúa bị ma quỷ cám dỗ đến mấy lần, thì thật là khó tin, nếu chính Chúa Giêsu đã không nói cho chúng ta biết qua chứng từ của thánh sử Matthêu.

Vâng, thay vì ngạc nhiên về những sự kiện này, chúng ta phải vui mừng mới phải, và hết lòng đội ơn Chúa, bởi chính Ngài đã muốn trở nên đối tượng của những cơn cám dỗ hầu dạy cho chúng ta biết làm thế nào để chiến thắng cám dỗ. Chúng ta thật may mắn biết bao! Bởi Đấng cứu thế, vì quá yêu thương chúng ta đã tự nguyện chịu cám dỗ.

Tất cả sự cần thiết chúng ta làm hầu chiến thắng cám dỗ là chúng ta phải có lòng ước ao chiến thắng. Đó là ích lợi lớn nhất mà chúng ta có thể rút ra được từ bài học cám dỗ của Con Thiên chúa. Vậy chủ đề của chúng ta hôm nay là gì? Thưa đó là: cám dỗ rất cần thiết cho chúng ta, bởi nó dạy cho chúng ta biết chính mình.

Cha nói rằng, điều đó cần thiết cho chúng ta trở thành đối tượng của cám dỗ, là vì lý do chúng ta phải học biết rằng tự sức mình, chúng ta không là gì cả. Thánh Agustinô nói rằng chúng ta phải biết ơn Thiên Chúa thật nhiều vì Người đã bảo vệ chúng ta trong những cám dỗ, giống như sự tha thứ của Người cho tội lỗi chúng ta. Nếu như chúng ta không may mắn bị rơi vào cạm bẫy của ma quỷ thường xuyên, chúng ta phải tìm cho ra nguyên nhân của sự bất hạnh này. Sự thật chính là bởi vì chúng ta cậy dựa vào những luật lệ và quan niệm của mình quá nhiều, mà cậy dựa vào Thiên Chúa quá ít. Đây là một điều rất thật. Bao lâu chúng ta còn sống trong yên ổn không gặp trở ngại nào, bao lâu chúng ta hoàn thành được mọi ước nguyện, bấy lâu chúng ta xác tín rằng sẽ không có gì có thể làm cho chúng ta vấp ngã; nhưng chúng ta đã quên mất sự hư vô và yếu đuối đáng thương của mình; chúng ta tuyên hứa một cách long trọng và nói rằng: tôi thà chết chứ không bao giờ sa ngã. Một ví dụ điển hình nhất cho bài học này mà chúng ta biết được là thánh Phêrô, đã nói với Chúa: “Thưa Thầy, cho dù tất cả mọi người lìa bỏ Thầy, nhưng con sẽ không bao giờ lìa bỏ Thầy.” Để cho con người thấy mình tầm thường như thế nào khi họ chỉ biết cậy dựa vào sức mình, Thiên Chúa đã không dùng một vị vua chúa, nhưng đơn thuần chỉ là giọng nói của một đứa đầy tớ gái. Mới phút chốc thánh Phêrô đã sẵn sàng thí mạng vì Thầy, nhưng sau đó với đầy đủ ý thức, ông đã chối không hề biết Người ấy, và ông đã thề độc là không quen biết Chúa Giêsu.

Ôi lạy Chúa, khi cậy dựa vào mình, con người ta thật bất lực biết bao! Có những người, dựa trên những gì họ nói, như có vẻ ghen tị với các thánh, đã làm những việc đền tội rất kinh khủng. Họ nghĩ rằng những việc đền tội như vậy ai mà làm không được. Khi họ đọc hạnh tích của các thánh tử đạo, họ nói rằng tôi cũng sẵn sàng chịu đau khổ như vậy để làm vinh danh Thiên Chúa. Họ nói, bởi vì phần thưởng đời đời so với đau khổ chốc lát thì ăn thua gì!

Vậy, Thiên Chúa làm gì để giúp chúng ta nhận biết mình, làm cho chúng ta nhận thức về sự bất toàn của mình? Thưa, Người cho phép ma quỷ đến gần chúng ta. Hãy xem người tín hữu kia, đã ghen tị với những người thánh thiện, sống bằng rễ cây và thảo mộc, họ đã làm những quyết tâm anh hùng để trừng phạt thân xác mình với những việc gian khổ tương tự; thế nhưng chỉ một cơn nhức đầu nhẹ, hay bị cây kim chích, họ đã la lối um sùm. Họ sẵn sàng chịu đựng tất cả những việc đền tội mà các vị ẩn sĩ thực hiện, nhưng lại tuyệt vọng khi gặp một chút rủi ro. Các con hãy nhìn một người khác, sẵng sàng dâng hiến cả cuộc đời để phụng sự Chúa, bất kể sự gian khổ nào họ phải đương đầu. Nhưng kìa, chỉ một lời vu khống, một lời nói xấu, một thái độ lạnh nhạt, hay một điều gì đó sai trái xảy ra, đều mang đến cho họ một cảm giác hận thù chán ghét, đến nỗi họ không thèm nhìn người đó, và cố gắng tìm đủ mọi cách, trước hết để biện minh cho mình. Chúng ta thật nhỏ mọn và sai trái biết bao khi cậy dựa vào những quyết đoán của mình!

Các con thấy cám dỗ thật cần thiết để chứng minh sự hư vô của chúng ta, và ngăn chận sự kiêu ngạo trở nên chủ nhân ông của mình. Bây giờ có lẽ các con nghĩ rằng những người thường bị cám dỗ nhất là những người hay say sưa, chửi thề, dâm dục, keo kiệt, hay những người chìm mình trong vũng bùn tội lỗi. Không phải thế đâu, đây không phải là những người bị cám dỗ nhiều nhất. Trái lại, ma quỷ còn tìm cách để kiềm chế họ lại, vì sợ rằng họ không thể sống được lâu để tiếp tục làm những chuyện xấu xa, gian ác và giúp chúng đưa các linh hồn vào Hỏa ngục bằng gương mù gương xấu của họ. Thánh Augustine dạy chúng ta rằng ma quỷ không thèm cám dỗ những người như vậy, chúng còn khinh thường và phớt lờ họ nữa. Vậy các con sẽ hỏi, ai là người bị cám dỗ nhiều nhất? Các con hãy để tâm chú ý, cha sẽ nói cho các con biết. Đó là người sẵn sàng, cùng với ơn sủng của Chúa, hy sinh mọi sự cho linh hồn họ, là người sẵn sàng từ bỏ tất cả mọi sự mà người đời thường hay vất vả tranh đấu và say mê theo đuổi. Không phải chỉ có một, nhưng có cả hàng triệu tên quỷ ra sức gài bẫy họ.

Cám dỗ trước tiên mà ma quỷ chuẩn bị cho những người mới bắt đầu có lòng nhiệt thành phụng sự Chúa, đó là sợ hãi người đời. Họ sợ hãi ra trước công chúng. Họ trốn tránh những người mà trước đó họ thường lui tới. Nếu có ai bảo họ rằng sao lúc này mày thay đổi dữ vậy, họ cảm thấy xấu hổ! Câu hỏi, “Người ta sẽ nói về tôi thế nào?” sẽ ám ảnh họ đến nỗi họ không còn can đảm làm việc lành trước mặt người đời nữa. Nếu tên quỷ không thành công trong việc làm cho họ sợ hãi người đời, thì nó kích động trong lòng họ những sự bối rối lạ thường. Họ sợ mình xưng tội không nên; sợ cha giải tội không hiểu được họ; sợ mình làm việc uổng công vô ích; sợ cách nào đó họ sẽ mất linh hồn; sợ rằng nếu họ phạm tội gì, họ sẽ không được hưởng gì cả.

Tại sao một người bao lâu còn sống trong tội, và không bao giờ nghĩ đến việc cứu rỗi linh hồn mình, thì không bị cám dỗ, trái lại, ngay khi người thay đổi cuộc đời, nghĩa là ngay khi họ muốn dâng mình cho Chúa, thì Hỏa ngục lại thả lỏng họ? Chúng ta hãy nghe lời giải thích của thánh Augustine: “Đây là cách thức của ma quỷ đối với một người tội lỗi: Hắn hành động như một tên cai tù có vài phạm nhân trong ngục của mình. Hắn để mặc họ tự do hành động, bởi vì hắn có chìa khóa trong túi, và hắn tin chắc rằng họ sẽ không thể nào vượt ngục được. Cũng vậy, ma quỷ cũng đối xử tương tự với những người tội lỗi không muốn thoát khỏi tình trạng tội lỗi của mình: ma quỷ không hề bận tâm cám dỗ họ. Vì khi nghĩ đến họ, hắn chỉ mất thời gian vô ích, bởi vì làm như thế hắn không những cầm chân được họ, mà còn cột thêm những mắc xích vào chân họ nữa. Cho nên không cần thiết phải cám dỗ họ, hắn để cho họ sống thoải mái? Ma quỷ tìm mọi cách để che đậy tình trạng của họ cho đến giờ chết; lúc đó hắn sẽ bày ra cho họ thấy hình ảnh kinh khủng nhất về cuộc đời họ, để họ sống trong tuyệt vọng. Nhưng đối với một người đã quyết tâm thay đổi cuộc đời, dâng hiến mình cho Thiên Chúa, thì lại là một chuyện khác.” Lúc thánh Augustine còn sống trong tình trạng tội lỗi, ngài khó lòng biết được rằng bị cám dỗ là gì. Ngài nghĩ mình đang sống trong bình an, nhưng ngay lúc ngài muốn quay lưng lại với ma quỷ, ngài đã phải chiến đấu sống chết với chúng; và cuộc chiến này kéo dài đến 5 năm. Ngài đã khóc lóc thảm thiết, và làm những việc đền tội khắt khe nhất. Thánh nhân nói: “Tôi đã vật lộn với nó trong thời kỳ gian hãm. Có lúc tôi nghĩ mình chiến thắng; ngày hôm sau tôi lại thua. Cuộc chiến dữ dằn và dai dẵng này kéo dài đến 5 năm. Và Thiên Chúa đã ban cho tôi ơn sủng để chiến thắng kẻ thù.”

Đây là những cuộc chiến mà Chúa cho phép các thánh của Ngài trải qua. Chúng ta thật đáng thương hại biết bao khi mình không bị ma quỷ thử thách một cách dữ tợn! Dựa theo những hiện tượng bên ngoài đó, chúng ta là bạn bè của ma quỷ. Hắn để cho chúng ta sống trong sự bình an giả tạo. Hắn để cho chúng ta ngủ mê trong sự tự phụ vì nghĩ mình làm được nhiều việc tốt lành, bố thí cho người nghèo, ít lỗi phạm hơn người khác. Thật tế, hãy hỏi bất cứ người nào hay lui tới quán bar rằng họ có bị ma quỷ cám dỗ không. Họ sẽ trả lời một cách đơn giản rằng: “Không, hắn không quấy rầy tôi tí nào cả.” Hãy hỏi những cô gái hư hỏng rằng họ có phải chiến đấu gì không? Họ sẽ mỉm cười và trả lời rằng không có tí nào cả; thậm chí họ còn không biết thế nào là bị cám dỗ nữa. Các con thấy đó, đây chính là điều tệ hại nhất trong tất cả các cám dỗ: là không cảm thấy mình bị cám dỗ; đó là tình trạng của những linh hồn mà ma quỷ đã chuẩn bị cho Hỏa ngục. Cha mong nói vậy, ma quỷ sẽ cẩn thận không cám dỗ họ, về sự sợ hãi nhớ lại cuộc đời quá khứ và khiến cho họ nghĩ về tội lỗi của mình.

Bây giờ cha muốn nói về sự bất hạnh lớn lao nhất cho một tín hữu mà không bị cám dỗ, vì chúng ta có những lý do chính đáng để tin rằng ma quỷ quan tâm đến họ như vật sở hữu của mình, và chỉ đợi cho đến lúc họ chết là lôi vào Hỏa ngục. Điều này không có gì là khó hiểu cả. Hãy nhìn xem một tín hữu không có chút quan tâm nào đến phần rỗi của mình. Mọi thứ xung quanh đều xúi giục họ đến với ma quỷ. Họ, thậm chí không thể mở mắt đôi lúc mà không bị cám dỗ, mặc dù tất cả những lời cầu nguyện và những việc làm đền tội của họ. Một tội nhân lớn tuổi, có lẽ sống lì trong tội khoảng 20 năm, sẽ nói với các con là họ không bị cám dỗ. Thật là tệ cho các con! Chỉ sự kiện đó thôi phải làm cho các con ngập ngừng, là các con không biết bị cám dỗ là gì; vì nếu nói là mình không bị cám dỗ, thì cũng giống như nói rằng không có ma quỷ, hay nó đã mất quyền lực trên các tín hữu. Thánh Gregory nói: “Nếu các con không có cám dỗ, thì ma quỷ đang là bạn, là người hướng dẫn, và là người mục tử của các con rồi. Nếu bây giờ hắn cho phép các con sống trong yên ổn, thì đến lúc cuối đời, hắn sẽ lôi các con vào Hỏa ngục.” Thánh Augustine nói rằng điều nguy hiểm nhất trong các cám dỗ là không bị cám dỗ; vì một người như vậy đã bị Thiên Chúa bỏ rơi, nộp mình cho những đam mê, và sẽ bị hư mất.

Cha nói rằng cám dỗ rất cần thiết cho chúng ta, để giữ chúng ta khiêm nhường và không cậy dựa vào mình, và buộc chúng ta tin cậy vào Chúa. Chuyện xưa kể rằng, có một vị bề trên hỏi một tu sĩ đang bị cám dỗ dữ dội rằng: “Này con, con có muốn ta cầu xin Chúa cất khỏi những cám dỗ khủng khiếp này cho con không?” Vị tu sĩ đáp lại: “Thưa cha không, vì chúng giúp con luôn sống dưới sự hiện diện của Chúa, nó đòi buộc con luôn trông cậy tín thác vào Chúa, và Người sẽ đứng bên con trong khi con chiến đấu.” Đồng thời, chúng ta có thể nói rằng một trong những dấu chỉ chắc chắn nhất cho biết chúng ta đang trên đường về Thiên đàng, là chúng ta bị cám dỗ, không cần biết cám dỗ ấy dữ dằn như thế nào. Chỉ có một điều cần thiết cho chúng ta phải làm là chống lại nó một cách dũng cảm, vì cám dỗ là thời gian thu hoạch, như câu chuyện sau đây sẽ chứng minh. Chúng ta đọc trong truyện các thánh có một vị thánh nữ gặp khốn đốn với ma quỷ trong nhiều năm dài đến nỗi ngài nghĩ mình đã mất linh hồn. Trong cơn an ủi, Thiên Chúa đã hiện ra với ngài, và thổ lộ cho ngài biết rằng ngài đã lập được nhiều công phúc trong những năm này hơn tất cả thời gian khác trong cuộc đời. Thánh Augustine dạy rằng mọi sự chúng ta làm mà không có sự chiến thắng cám dỗ thì giá trị rất ít. Do đó, thay vì ngã lòng, chúng ta phải ngược lại, cám ơn Thiên Chúa toàn năng, và chiến đấu thật anh dũng, bởi vì chúng ta nắm chắc phần thắng trong tay, và bởi vì chúng ta chắc chắn rằng Thiên Chúa sẽ không chịu thua ma quỷ, và Người sẽ chuẩn bị cho chúng ta triều thiên vinh quang trên Thiên đàng. Đó là điều mà cha mong ước cho tất cả các con. Amen.

Các bài giảng của thánh Vianney