THÁNH CIRYL VÀ THÁNH METHODIUS
(c. 869, c. 884)
Lược sử
Vì thân phụ của hai
thánh nhân là một sĩ quan trong phần đất của Hy Lạp nhưng có nhiều người Slav
chiếm ngụ, do đó hai anh em thánh nhân đã trở nên nhà truyền giáo, thầy dạy và quan
thầy của người Slav.
Sau thời gian học tập,
Cyril (thường được gọi là Constantine cho đến khi ngài trở thành tu sĩ ít lâu
trước khi từ trần) đã từ chối địa vị trong
chính quyền mà anh ngài đã chấp nhận làm việc cho những người nói tiếng Slav.
Ngài gia nhập một đan viện là nơi anh ngài, Methodius, đã là một đan sĩ sau
thời gian giữ chức vụ trong chính quyền.
Một quyết định đã thay
đổi cuộc đời của các ngài khi Công Tước của Moravia xin Hoàng Đế Micae của Đông
Phương cho được độc lập về chính trị với nhà cầm quyền Đức, và được tự trị về
phương diện tổ chức giáo hội (có giáo sĩ và phụng vụ riêng). Cyril và Methodius
đã lãnh nhận công việc truyền giáo này.
Công việc đầu tiên của
Cyril là sáng chế ra bản mẫu tự, giống
như mẫu tự vẫn được dùng trong phụng vụ ở các phần của Nam Tư cũ. Những người
theo ngài có lẽ đã hình thành mẫu tự Cyrillic từ các chữ cái của Hy Lạp. Ngày
nay, họ dịch Phúc Âm, Thánh Thi, Thánh Thư và các sách phụng vụ sang tiếng
Slav, và sáng tác phần phụng vụ bằng tiếng Slav rất đặc biệt.
Vì lý do đó và vì việc
sử dụng tiếng mẹ đẻ đã dẫn đến việc chống đối của hàng giáo sĩ Đức. Các giám
mục Đức từ chối việc tấn phong các giám mục và linh mục Slav, và Cyril buộc
phải thỉnh cầu lên Rôma. Trong chuyến viếng thăm Rôma, hai anh em thánh nhân đã
vui sướng khi thấy bản văn phụng vụ mới của họ được Đức Giáo Hoàng Adrian II
chấp thuận. Nhưng Cyril không bao giờ trở lại Moravia nữa, ngài từ trần ở Rôma
sau 50 ngày nhận áo dòng.
Methodius tiếp tục
công cuộc truyền giáo trên 16 năm nữa. Ngài là đại diện giáo hoàng đối với toàn
thể người dân Slav, được tấn phong giám mục và được giao cho trông coi một giáo
phận cũ (thuộc Nam Tư). Khi lãnh thổ trước đây thuộc về họ nay bị tước khỏi
quyền tài phán, vị giám mục Bavaria đã trả thù với hàng loạt điều cáo buộc Đức Methodius. Kết
quả là Hoàng Đế Louis của Đức đã lưu đầy Đức Methodius trong ba năm. Sau đó Đức
Giáo Hoàng Gioan VIII đã đảm bảo sự tự do cho ngài.
Hàng giáo sĩ người
Frank vẫn còn ấm ức nên họ tiếp tục chụp mũ, và Đức Methodius phải sang Rôma để
bảo vệ ngài khỏi điều cáo buộc về tội lạc giáo và xin duy trì việc dùng bản văn
phụng vụ Slav. Một lần nữa
ngài lại thành công.
Truyền thuyết nói:
trong một giai đoạn cực kỳ hăng say, Đức Methodius đã chuyển dịch toàn bộ Phúc
Âm sang tiếng Salv chỉ trong vòng 8 tháng. Ngài từ trần vào ngày thứ Ba Tuần
Thánh, với các môn đệ tụ tập chung quanh. Sau khi ngài chết sự chống đối vẫn
chưa dứt, và công trình của 2 anh em thánh nhân ở Moravia đã đi vào chỗ tận
tuyệt, các môn đệ của 2 ngài phải phân tán khắp nơi. Nhưng sự trục xuất ấy đã
có ảnh hưởng tốt đẹp trong việc phổ biến các công trình về phụng vụ, về tâm
linh và văn hóa của 2 anh em thánh nhân đến các vùng Bulgaria, Bohemia và nam
Ba Lan.
Là quan thầy của
Moravia, và được đặc biệt sùng kính bởi người Công Giáo Czech, Slovak, Croatia,
Chính Thống Giáo Serb và người Bulgaria, Thánh Cyril và Methodius thật xứng
đáng là người bảo vệ sự hiệp nhất Đông và
Tây, là điều được mọi người khao khát.
Suy niệm 1: Truyền
giáo
Vì thân phụ của hai thánh nhân là một sĩ quan trong phần đất của Hy Lạp nhưng
có nhiều người Slav chiếm ngụ, do đó hai anh em thánh nhân đã trở nên nhà
truyền giáo, thầy dạy và quan thầy của người Slav.
Nhà truyền giáo chủ yếu là mang Tin Mừng Đức Kitô đến cho tha nhân, chứ
không hẳn là tập tục và văn hóa của mình. Vì thế nhà truyền giáo hãy có cái
nhìn sáng suốt để phân biệt đâu là nội dung Tin Mừng và đâu là những điều phụ
tùy không chính yếu.
Do đó nhà truyền giáo chẳng những phải tôn trọng những điều hay lẽ phải
trong truyền thống văn hóa của người dân bản xứ mà không phương hại đến đức tin
chính thống. Nghĩa là nhà truyền giáo cần phải có tinh thần hội nhập văn hóa
nữa.
* Lạy Chúa Giêsu, xin giúp chúng con học lấy tinh thần các tông đồ xưa kia,
khi cho phép dân ngoại chỉ cần được Rửa Tội là điều chủ yếu, chứ không cần phải
chịu phép cắt bì như người Dothái (Cv 15tt; Gl 5,6; Cl 3,11).
Suy niệm 2: Địa vị
Cyril đã từ chối địa vị trong chính
quyền mà anh ngài đã chấp nhận làm việc cho những người nói tiếng Slav. Ngài
gia nhập một đan viện.
Danh vọng và quyền lợi thường là chước cám dỗ mãnh liệt đối với người đời
mọi thời. Thấu hiểu điều đó nên ma quỷ cũng không ngần ngại dùng thủ đoạn này
để tấn công Đức Giêsu (Mt 4,8-10).
Thắng vượt được chước cám dỗ này quả là một bước tối quan trọng, vì không
thiếu người đã bị ngã gục trước mồi nhử đó. Theo gương Đức Giêsu, Cyril và
Methodius đã làm được điều này cũng như tông đồ Matthêu (Mt 9,9).
* Lạy Chúa Giêsu, xin giúp chúng con đừng sa vào chước cám dỗ danh lợi và
địa vị trần thế này.
Suy niệm 3: Mẫu tự
Công việc đầu tiên của Cyril là sáng chế ra bản mẫu tự, giống như mẫu tự
vẫn được dùng trong phụng vụ ở các phần của Nam Tư cũ.
Thiên Chúa nhập thể làm người ở địa danh Ítraen, nhưng Thiên Chúa không
phải chỉ là Thiên Chúa của Ítraen mà là của mọi người ở mọi dân mọi nước (2V
19,15; Et 4,17b; Ml 1,5).
Do đó việc dùng tiếng mẹ đẻ sẽ giúp người bản xứ tiếp thu dể dàng hơn các
mặc khải của Thiên Chúa, cũng như cảm thấy gần gũi với Đấng mình tôn thờ hơn.
Đó cũng là một thành quả của Công Đồng Vaticanô II.
* Lạy Chúa Giêsu, xin giúp chúng con tận dụng phương cách mẫu tự này, để
đào sâu lòng hiểu biết và lòng yêu mến Thiên Chúa.
Suy niệm 4: Cáo buộc
Khi lãnh thổ trước đây thuộc về họ nay bị tước khỏi quyền tài phán, vị giám
mục Bavaria đã trả thù với hàng loạt điều cáo buộc Đức Methodius. Kết quả là
Hoàng Đế Louis của Đức đã lưu đầy Đức Methodius trong ba năm. Sau đó Đức Giáo
Hoàng Gioan VIII đã đảm bảo sự tự do cho ngài.
Một thánh giá thường gặp là bị biểu lầm, bị cáo buộc cách bất công do lòng
ganh ghét. Đức Giêsu đã từng bị các đầu mục người Do thái cáo buộc và kết án
bất công, thậm chí phải bị xử án tử hình thập giá.
Cha thánh Gioan Maria Vianê cũng bị các địch thủ ngài gán cho cái tội là
tác giả của một đứa con do một phụ nữ trắc nết ở gần nhà xứ Ars đi hoang sinh
ra. Thật là một oan trái quá nặng đè lên thanh danh ngài.
* Lạy Chúa Giêsu, xin giúp chúng con kiên tâm chịu đựng lúc bị hiểu lầm,
chờ thời gian trả lời, vì thanh dã tự thanh. Và chớ bao giờ cáo oan người khác.
Suy niệm 5: Phụng vụ
Sự trục xuất ấy đã có ảnh hưởng tốt đẹp trong việc phổ biến các công trình
về phụng vụ, về tâm linh và văn hóa của hai anh em thánh nhân đến các vùng
Bulgaria, Bohemia và nam Ba Lan.
"Ngay cả trong phụng vụ, Giáo Hội không muốn áp đặt một sự đồng nhất
cứng rắn nào trong các vấn đề không liên hệ đến đức tin hay không có lợi cho
toàn thể cộng đoàn. Đúng hơn, Giáo Hội tôn trọng và khuyến khích những tinh hoa
và những đặc tính riêng của các chủng tộc và dòng giống...
Miễn sao sự hợp nhất cốt yếu của nghi lễ Rôma vẫn được duy trì, việc tu
chỉnh các sách phụng vụ phải được phép thay đổi và thích nghi với các tổ chức
khác nhau, sự sùng bái và các dân tộc khác nhau, nhất là trong xứ truyền giáo"
(Hiến Chế về Phụng Vụ, 37, 38).
* Lạy Chúa Giêsu, xin giúp chúng con có tâm hồn quảng đại và tôn trọng chân
lý, để sống được tinh thần đại kết theo hướng của Công Đồng Vaticanô II.
Suy niệm 6: Hiệp
nhất
Là quan thầy của Moravia, và được đặc biệt sùng kính bởi người Công Giáo
Czech, Slovak, Croatia, Chính Thống Giáo Serb và người Bulgaria, Thánh Cyril và
Methodius thật xứng đáng là người bảo vệ sự hiệp nhất Đông và Tây, là điều được
mọi người khao khát.
Hiệp nhất theo mẫu gương Thiên Chúa Ba Ngôi
có thể nói là ước mơ lớn nhất trong đời Đức Giêsu, để trở thành di chúc
quan trọng của Ngài (Ga 17,11.21-23). Vì thế Ngài chấp nhận cái chết bị treo
cao, để lôi kéo mọi người lên cùng Ngài, và qua Ngài đến cùng Thiên Chúa (Ga
12,32).
Một hỗ trợ và cũng là một nhắc nhở tiên khởi cho các tông đồ khi tiếp nối
sứ vụ của Đức Giêsu, đó là sự hiệp nhất các dân tộc trên toàn thế giới (Cv
2,1-46). Tông đồ Phaolô hiểu ý nên không ngừng rao giảng và kêu mời mọi người
thực hiện di chúc ấy (Ep 4,1-16).
* Lạy Chúa Giêsu, xin giúp chúng con luôn hiệp nhất và đoàn kết với nhau để
được sống, chứ đừng chia rẽ kẻo bị chết.